De complexe taak van ruimtelijke ordening kan ontmoedigend zijn – met zoveel verschillende inhoudelijke thema’s en beleidsdoelen, is het moeilijk om te weten waar te beginnen. Gelukkig zijn er steeds meer tools beschikbaar om je te helpen bruikbare stappen te zetten om jouw doelen te bereiken.
Maar wat is het handelingsperspectief? Hoe weeg je verschillende opties, prioriteer je doelstellingen en neem je beslissingen? Dat is waar ons product om de hoek komt kijken! Onze tool helpt de belangrijkste aandachtsgebieden te identificeren, strategieën in kaart te brengen en de resultaten te evalueren.
Het Sync City Open Innovatietraject (zie bijlage) draait om samen met gemeenten een gezondheidsthema beter te kunnen verankeren in gebiedsontwikkeling en beleid.
Sync City is al langer bezig met het bouwen van indicatoren om inzicht te geven in de status quo van een gebied op het thema gezondheid. Op basis van het wetenschappelijke model van Barton & Grant (2006) is het regenboogmodel ontstaan: het vatten van de effecten op onze gezondheid. Hoe dichter het bij de mens staat, hoe meer effect het heeft.
op basis van de indicatoren (en dus op basis van data een inschatting van het gebied en haar behoeften) kan een interventie bedacht worden én getoetst. Dit kun je zien in de afbeelding hieronder.
Als voormalig bedrijventerrein is het Havenkwartier een versteende wijk met veel leegstand. Je kent het gebied wellicht als de locatie met het voormalige Sijthoff gebouw naast de A13.
Tegenwoordig is de grootse allure van het gebied ver te zoeken.
“Het Havenkwartier in de Rijswijkse Plaspoelpolder moet aangepakt worden. Het is nu een gebied met veel leegstaande kantoren en dat biedt een voedingsbodem voor ondermijning. Leegstaande panden worden vernield of gebruikt voor beschadigende activiteiten,” aldus Rijswijk TV.
Grote potentie
Het gebied heeft een grote potentie voor wonen, werken en horeca door de goede bereikbaarheid en de ligging aan het water. Het Havenkwartier verandert de komende jaren in een levendige, groene stadswijk waar bedrijvigheid, wonen en recreëren bij elkaar horen. Het wordt een plek waar mensen graag komen werken en fijn kunnen wonen. Een toekomstbestendige plek, waar je heerlijk kunt fietsen of wandelen langs het vele groen. Waar je tijd aan of zelfs óp het water kunt doorbrengen. Door 2.500 woningen te bouwen en de omgeving te verrijken met groen, natuur, recreatie en horeca, wordt Het Havenkwartier een uniek stadsdeel aan de Vliet waar iedere Rijswijker graag komt.
De gebiedsontwikkeling Havenkwartier was al ruim een jaar in ontwikkeling toen Urban Sync werd gevraagd om het proces met de ontwikkelaars te stroomlijnen en te zorgen voor bestuurlijke borging van de ontwikkeling. Ben was als procesmanager verantwoordelijk voor de afstemming tussen gemeentebestuur, ontwikkelaars en ambtelijke organisatie. Zijn opdracht: zorg dat de plannen op papier daadwerkelijk worden gerealiseerd en zorg voor een soepele samenwerking tussen overheid en marktpartijen.
Conceptontwikkeling UrbanParks (VanWonen)
Ontwikkeling Harbour Park/Indola Fabriek (Ridge en Dev_real estate)
Sijthoff locatie (SB Projects)
Het Havenkwartier komt vanuit een integrale ontwikkelvisie (Ontwikkelkader Havenkwartier) tot stand, in overleg en samenwerking met private partijen, elk met hun individuele ontwikkeling. Dit vereist dus goede afstemming en timing voor de contracten (IOK’s en AOK’s), de verschillende bestemmingsplannen en de inrichting van de openbare ruimte. Urban Sync heeft dit proces mede gestroomlijnd en uitgevoerd in 5 heldere stappen:
We beginnen met een verkenning van de belangen van alle stakeholders: de gemeente, ontwikkelaars, ontwerpers en omwonenden;
Gelijktijdig maken we een analyse van alle reeds vastgestelde kaders en afspraken;
De bevindingen van stappen 1 en 2 tonen duidelijk welke kaders wel en niet uitvoerbaar zijn.
De vierde stap is het maken van een duidelijke visie op de samenwerking. “Gebiedsontwikkeling is net een Tango, je danst samen met je partner(s). Als je teveel op jezelf bent gericht komt er nooit een flow in de samenwerking en is het eindresultaat onder de maat”.
Tot slot maken we samen met overheid en marktpartijen een samenwerkingskader. Binnen Urban Sync noemen we dit “Syncen op inhoud”. Belangrijk is dat het helder is wie wanneer welke stappen zet, en wat het resultaat hiervan is.
Resultaat
De strakkere fasering en prioritering geeft rust en duidelijkheid. Hierdoor weten de betrokken partijen beter wat van hen wordt verwacht, en wat ze van elkaar mogen verwachten. Zorgvuldigheid gaat voor snelheid, met een mooi resultaat: een levendige, groene stadswijk waar bedrijvigheid, wonen en recreëren bij elkaar horen.
Tuintje in mij Hart
Hoe we een plan maakten met de identiteit van Amsterdam Zuid Oost
Het uitwerken van een mooi plan dat de ambities van de gemeente waarmaakt en ook een maatschappelijke meerwaarde heeft voor Amsterdam Zuidoost. Dat was in het kort de vraag van de tender voor de E-Buurt in Amsterdam Zuidoost, uitgezet door de Gemeente Amsterdam.
SBB heeft Urban Sync gevraagd om onderdeel uit te maken van hun tenderteam, bestaande uit SMARTLAND landscape architects, VIAC, Olaf Gipser Architects, VMX Architects en Syntrus Achmea. Studio Play was verantwoordelijk voor de vormgeving en Daan Dekker was betrokken als tekstschrijver.
Wat was de rol van Urban Sync?
Urban Sync was verantwoordelijk voor het creëren van één concept waarin alle onderdelen van het plan bijeen kwamen: het programma, duurzaamheid en natuurinclusief bouwen, de plint en de sociale component. Alle componenten werden bijeen gebracht door het thema gezondheid. Ook het programma voor de plint hebben wij uitgewerkt en met potentiële gebruikers een intentieovereenkomst afgesloten.
“Mijn bed staat in Almere, maar mijn leven speelt zich af in Zuidoost.” Bewoner
In zes stappen naar een passend concept
In beide rondes zijn de volgende stappen uitgevoerd:
Kick-off met alle teamleden om de eerste ideeën voor het concept te delen.
Maatschappelijke analyse waaronder een fysiek en online buurtonderzoek, waarin we de kracht en kansen van de wijk en behoeftes van de huidige bewoners hebben ontdekt. Daarnaast hebben we deskresearch uitgevoerd naar de huidige cijfers van de buurt, kansen en uitdagingen.
Bijeenbrengen tot één concept, waarin het buurtonderzoek, programma, landschapsontwerp en de architectuur samenkomen.
Schrijffase, waarin we een dummy document opstellen met daarin de vereiste onderdelen. Binnen het team gaat iedereen gaat aan de slag met zijn eigen onderdeel zodat alle expertise zo goed mogelijk bijeenkomt. US heeft hier het onderdeel plintprogramma en doorstroming op zich genomen. Daarnaast houden we ook de regie op het afronden van het gehele document.
Tekstredactie en vormgeving in samenwerking met de vormgever en tekstschrijver en het heeft Urban Sync het maatschappelijke verhaal en de opzet van het tender document uitgewerkt.
Opleveren eindproduct: het visueel tenderdocument.
Samen eten “Het is toch de lijm wat het bij elkaar houdt.”
Het concept: Tuintje in mijn Hart
In het uiteindelijke concept voor de buurt, dat we ‘Tuintje in mijn Hart’ hebben genoemd, zetten we in op een duurzame en gezonde leefomgeving voor jong en oud. Een omgeving waar mensen gelukkiger zijn en ouder worden. Gesprekken met bewoners en een beleidsanalyse vormden belangrijke pijlers in de totstandkoming van de visie. Zo zorgen we dat het concept echt aansluit bij de buurt. Richtpunten in het creëren van een gezonde leefomgeving waren ontmoeting, beweging, gezonde voeding, zingeving en een hechte community. De architectuur kreeg een landschappelijke dimensie en werd drager van deze natuur.
Beweging “We vinden het belangrijk, we moeten het doen, maar we hebben een probleem…We zijn heel druk!”
Uiteindelijk is ons concept voor de E-Buurt is tweede geworden.
”Het is mooi om te zien hoe we als team – met allemaal onze eigen expertises – tot een ambitieus en kleurrijk plan zijn gekomen.”
“Met Urban Sync zorgen we ervoor dat we ook de sociale component meenemen. We stellen ons de vraag: voor wie doen we dit eigenlijk?”
Tuut tuut talud! Het pop-up café van Moerwijk, Den Haag.
In opdracht van de gemeente Den Haag en Groen Matties zet Urban Sync zich in om hun wens waar te maken, namelijk het vormen van één grote vriendengroep die samenwerkt aan een mooi, groen en gezond Den Haag Zuidwest. Zo gaan wij aan de slag op een talud op de Sara Burgerhartweg in Moerwijk. Nu nog een eenvoudige groenstrook aan het water, maar hopelijk over een aantal jaren een bruisende groene ontmoetingsplek voor en door bewoners.
We starten met het organiseren van verschillende evenementen. Dit brengt buurtbewoners samen, laat ze met elkaar en het talud kennismaken. Tijdens deze evenementen denken bewoners ook mee over de invulling van het talud. Dit gebeurd geheel in een stijl die aansluit bij de plek en de bewoners. Hierbij zorgen we ervoor dat de participatiedagen zichtbaar en herkenbaar zijn.
Voor ons eerste evenement sloten we aan op het jaarlijkse Oogstfeest van Groene Matties. Hiervoor organiseerde Urban Sync een pop-up bistro café, genaamd: ‘Tuut tuut Talud!’. Onder genot van een groene pannenkoek of smoothie kwamen allerlei ideeën voorbij, een pluktuin, voedselbos, sportpark of ontmoetingsplek. Deze konden worden ingevuld op de menu ‘wens’ kaarten. Om alvast een start te maken werd het talud schoongemaakt en al suppend afval opgevist uit de sloot. Én we ontdekten ook dat je heel goed kan boksen op een talud. De opgehaalde ideeën worden verzameld en verwerkt tot advies waarmee ontwerpers aan de slag kunnen.
We houden verbinding met de mensen, de plek en de toekomst. We plannen vooruit en focussen ons de komende tijd op plantdag in november. Onze tweede kans om uitgebreid met bewoners in gesprek te gaan. Met de verzamelde informatie genereren wij zo de input die Groene Matties nodig heeft om hun groene wens in vervulling te laten gaan.
Al een aantal jaren ondergaat de Haagse Binckhorst een ingrijpende transformatie van industrieterrein naar stedelijke werk- en woonwijk. In de huidige ontwikkelplannen is nu nog weinig oog voor een groene inrichting en sociale samenhang. Om bij te dragen aan een levendige stadswijk gaat Urban Sync aan de slag als kwartiermaker op de Carweide. De CarWeide is een braakliggend stuk kavel dat de komende jaren gebruikt mag worden als een tijdelijke, groene ontmoetingsplek voor bewoners en andere gebruikers van de Binckhorst. We doen dit samen met I’M BINCK, het Huygens Lab en de gemeente Den Haag.
Feestelijke opening
Op 15 september 2021 werd de CarWeide officieel geopend door wethouder Hilbert Bredemeijer. Bezoekers konden vervolgens hun wensen achterlaten voor het terrein. De eerste activiteiten zullen in het teken van de inrichting staan. Dit doen we door het herplanten van bomen die weg moeten uit de Binckhorst vanwege de ontwikkelplannen. Op de opening waren ook scholieren van het Corbulo College (Voorburg) aanwezig om een start te maken met de ‘’binckbakken’’. Een eerste ontwerp werd overhandigd aan de wethouder.
Binckbakken
Als onderdeel van het kwartiermaken zijn we gestart met het maken van 50 binckbakken. In de binckbakken worden planten en boompjes geplaatst. De plantenbakken zullen ‘’rondzweven’ door de Binckhorst en uiteindelijk ergens permanent landen. De binckbakken worden ontworpen en gemaakt door leerlingen van het Corbulo College in samenwerking met het Huygens lab, Luca van Slagmaat en maakbedrijven uit de Binckhorst.
DaMoer
Moerwijk bruist! Deze Haagse wijk staat vooral bekend om decomplexe problematiek. Er speelt veel armoede, psychische kwetsbaarheid, erbarmelijke woonsituatie en verslaving. Maar, ondanks alles zijn er ook veel positieve ontwikkelingen, waaronder DaMoer.
Damoer heeft zich sinds kort gevestigd in een oude boerderij aan de Assumburgweg, vlakbij station Moerwijk. Dit voormalige pannenkoekrestaurant is een begrip in de wijk. Jarenlang kon je er pannenkoeken eten. Daarna werd het een filiaal van het bekende Indische restaurant Soeboer. Toen zij de deuren moesten sluiten, stond het lange tijd leeg. Krakers namen tijdelijk hun intrek en hebben veel vernielingen aangebracht.
Sinds de zomer van 2021 is de Moerwijk Coöperatie druk bezig de boel weer op te ruimen. Bewoners uit Moerwijk willen hier uiteindelijk een sociaal restaurant beginnen met een kas en tuin, genaamd DaMoer.
Urban Sync is gevraagd dit proces te begeleiden. Dat doen we op twee manieren: kwartiermaker en activatie.
Kwartiermaken
Om van DaMoer echt een plek vóór en dóór Moerwijkers te maken, starten we met ‘kwartiermaken’, oftewel het organiseren van laagdrempelige activiteiten om zo bezoekers naar deze mooie plek te trekken en te verbinden. Op die manier kunnen we ook al met bewoners in gesprek en zo een goed beeld krijgen van de behoeftes en ideeën uit de wijk en dit meenemen in de plannen. Uiteindelijk moet het kwartiermaken ertoe leiden dat we de ambities helder en tastbaar krijgen. Dit doen wij op basis van een aantal leidende thema’s, zoals: stadslandbouw, werk en inkomen, ontmoeten en verbinden, etc.
Projectupdate December 2021
Projectupdate December 2021: Vanaf 15 januari starten we met de Damoer-dag. Een dag waar buurtbewoners en geïnteresseerden langs kunnen komen voor een kopje koffie, een praatje of kunnen helpen met klussen aan het Pop-uprestaurant in wording. Bekijk hieronder de video-oproep.
Activatie
Moerwijk kent veel werkloosheid en armoede. Om die reden is het belangrijk dat DaMoer een plek wordt voor Moerwijkers om weer actief te worden en een nuttige dagbesteding te vinden. In een prettige en veilige omgeving kunnen mensen hier straks aan de slag in de tuinen of de horeca. Hopelijk wordt dit voor velen een opstapje naar regulier werk. Urban Sync zal samen met deSocial Club Den Haagbewoners gaan ondersteunen in dit traject. Geinspireerd op Greens in the Parkin het Haagse Westbroekpark en mede-ontwikkeld door Wessel Tiessens van Urban Sync zullen we samen een business case ontwikkelen voor DaMoer. Zo wordt DaMoer een activator voor de wijk en haar bewoners.
Wilt u meer weten over dit project, houd dan de website van DaMoer in de gaten.
Samen naar toekomstbestendige voorzieningen in Maarn & Maarsbergen
Maarn en Maarsbergen zijn sterke gemeenschappen en willen dat blijven. Daar horen woningen én goede voorzieningen bij, zoals scholen, kinderopvang, bibliotheek, sportvoorzieningen en een plek om elkaar te ontmoeten zoals het dorpshuis. Om dat goed en toekomstbestendig voor elkaar te krijgen is een nieuw plan nodig. Een plan waarin nieuwe gebiedsontwikkeling plaatsvindt in samenspraak met alle betrokken partijen. Niet alleen de gemeente en projectontwikkelaars, maar ook bewoners en organisaties in Maarn en Maarsbergen.
Om dit voor elkaar te krijgen gaan de dorpen Maarn & Maarsbergen in co-creatie met de gemeente, de gemeenschap en andere belanghebbenden de voorzieningen in Maarn en Maarsbergen inhoudelijk uitdenken. Urban Sync is gevraagd om als procesbegeleider de co-creatie op te zetten en in goede banen te leiden.
Waarom co-creatie?
Als je inwoners van een buurt/gebied/stad/dorp/etc. betrekt bij het oplossen van problemen, zullen zij eerder geneigd zijn om daadwerkelijk de volgende stap te zetten in het proces naar het oplossen van de problemen. Hiermee creëer je eigenaarschap van de oplossingen, waardoor de oplossingen duurzamer zullen uitpakken.
De bewoners in Maarn en Maarsbergen hebben de ambitie om samen met alle stakeholders een plan uit te werken voor een toekomstbestendige dorpskern. Co-creatie een vorm van samenwerken, waarbij álle deelnemers invloed hebben op het proces en het resultaat van het proces. Dus inhoudelijk én procesmatig. Kenmerken van co-creatie zijn dialoog, ‘common ground’, enthousiasme, daadkracht en focus op het resultaat. Voorwaarden voor succesvolle co-creatie zijn gelijkwaardigheid van de deelnemers, wederkerigheid, openheid en vertrouwen. Door co-creatie als werkvorm te kiezen is het eindresultaat niet alleen van de gemeente of van de projectontwikkelaar, maar van iedereen die vanuit de dorpen hebben meegewerkt aan het plan. Een stukje eigenaarschap dus.
Een impressie van de slotbijeenkomst van fase B
Hoe zit het in elkaar?
Doe Maarn Mee gebeurt in 3 fases, die als een soort van trechter in elkaar overlopen. Het doel van fase A is om zoveel mogelijk mensen hun mening, ideeën en dromen te laten vertellen voor de toekomst van Maarn & Maarsbergen. In fase B gaan we met de denkkracht uit de dorpen en de resultaten uit fase A verder in op de naar voren gekomen onderwerpen. Hierbij gaan we in themagroepen uitgangspunten formuleren, die het vertrekpunt zijn voor fase C. In fase C werken we naar concrete scenario’s voor de voorzieningen van Maarn & Maarsbergen.
Fase C wordt ook wel de teken- en rekenkamer genoemd. Hierin gaan we werken naar één scenario voor de manier waarop scholen, de bibliotheek, het dorpshuis ‘de twee marken’, de sporthal, wonen en andere gewenste voorzieningen gaan landen op de daarvoor geschikte locaties in Maarn. Dit scenario wordt verwerkt in de vorm van een Masterplan, waarvan de realisatie in een volgende fase wordt gedaan.
Zie hieronder fase A (blauw), fase B (rood) en fase C (geel).
Onlangs zijn we met een ijswagen door Maarn & Maarsbergen gereden om het project te promoten. Lees het blog hier!
FAMILISTÈRE
Met trots presenteren wij het winnende plan voor Kavel I5 in Leidsche Rijn Centrum: FAMILISTÈRE
Voor SBB Ontwikkelen en Bouwen en Coltavast maakte Urban Sync een concept dat ontmoeten, tuinieren, spelen, gemeenschap en biodiversiteit voorop stelt. Het ontwerp is een stads bouwblok met 122 appartementen in het middeldure huursegment, 60 ondergrondse parkeerplaatsen en 300 m2 commerciële ruimten.
De Uitdaging De uitdaging voor kavel I5 lag bij de beperkte ruimte die er beschikbaar was om zowel woningen te creëren, als een plek voor de natuur, biodiversiteit, ontmoeting, ontspanning en beweging, voor nu en voor de toekomst. Ons antwoord op deze uitdaging is FAMILISTÈRE, in een jasje van nu. Een plek waar iedereen een woning kan huren voorzien van alle gemakken. Waar bewoners gezamenlijk kunnen werken, leven en recreëren. En waarvan de impact op het milieu beperkt blijft.
De inspiratiebron voor dit project is de Familistère in Guise. Een voorbeeld voor collectief wonen uit de 19e eeuw, gebouwd door Jean-Bapitiste Andre Godin, die een terrein kocht in het dorpje Guise en daar een fabriek startte. Godin creëerde een ‘Palais Social’ waar iedereen, van directeur tot arbeider, een woning kon huren. Het gebouw had een centrale binnenplaats onder een glazen dak. De bewoners leefden, voor die tijd, een comfortabel en luxueus leven, met stromend water en verwarming. Godin realiseerde zo een 19e eeuws utopia en ging er vanuit dat bewoners, die op deze manier gezamenlijk werkten, leefden en recreëerden zich konden ontplooien en elkaar op natuurlijke wijze konden aanvullen.
Gezond stedelijk leven Gezond stedelijk leven is het uitgangspunt geweest bij het ontwerp van FAMILISTÈRE. Met behulp van Hiensch is een energieconcept ontwikkeld, een combinatie van PV-panelen en een WKO installatie met luchtwarmtepompen. Nibe (Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie) werkte mee aan een selectie van circulaire materialen en Urban Sync creëerde de juiste prikkels om gemeenschappen, beweging, ontspanning en gezonde voeding te stimuleren.
Gezonde en gelukkige bewoners
Naast energiezuinig moest FAMILISTÈRE comfortabel zijn, de gezondheid bevorderen en mee kunnen groeien met behoeftes van de bewoners. Het atrium heeft hier een centrale rol in. Het atrium is een prettige verblijfsplek in alle jaargetijden en heeft door het gebruik van veel hout een warme uitstraling. Er is geautomatiseerde ventilatie, gedeeld groen, moestuintjes langs de balustrades en een prachtige centrale trap waar bewoners elkaar tegenkomen.
Het dak: een plek voor de natuur Okra landschapsarchitecten ontwierp een plan om, naast het gedeelde groen in het atrium, een natuurdak aan te leggen: een plek voor de natuur en biodiversiteit. Het gehele dak is groen, met 100% inheemse plantensoorten, een insectenhotel en nestlocaties. Regenwater wordt opgevangen door het groene dak en retentiekratten. Een deel van dit water wordt gebruikt om de planten in het atrium water te geven, om het regenwater zo efficiënt mogelijk in te zetten.
Architectuur
Leidsche Rijn Centrum wordt een stevig bebouwd stedelijk gebied met de daarbij horende, ruim aanwezige, kwaliteiten zoals parken, scholen, winkels, cultuur en veel ruimte voor voetgangers en fietsen.
FAMILISTÈRE is ontworpen door architectenbureaus De Zwarte Hond en FARO. De gemeente is vol lof over het ontwerp. Het plan past goed in haar omgeving in architectuur en rijke detaillering: met uitzicht op Park Leeuwensteyn en het Berlijnplein en de intiemere stadsblokken aan de noord- en oostzijde.
Elk bureau ontwierp twee van de vier blokken binnen FAMILISTÈRE en zo ontstond er een geheel van vier unieke blokken die een overkapt atrium delen.
Rol van Urban Sync Urban Sync heeft voor de tender het concept voor groene gezonde verstedelijking concreet gemaakt voor dit ontwerp op deze locatie. We hebben bijvoorbeeld verschillende functies geïntroduceerd in het atrium van FAMILISTERE, zoals tuinieren, spelen, lezen, wandelen, om zo ontmoeting te stimuleren. We bonden partners aan het plan, zoals Signify voor interactieve verlichting, en maakten op die manier ons voorstel voor FAMILISTERE zo SMART mogelijk.
Onderscheidend voor deze indiening was dat de bewoners echt centraal staan. Urban Sync maakt dit tastbaar door vier toekomstige bewoners te introduceren. Alle aspecten uit ons plan zijn terugvertaald naar de impact die de ideeën zouden hebben op deze bewoners. Als penvoerder hebben we dit vervolgens op een passende manier verwerkt in de vormgeving en teksten van de indiening.
Hoe organiseer je een Partcipatieproces voor een ontwerp van landschap en woningen in Pasgeld
Pasgeld is een veelzijdig stukje Rijswijk, waarvoor gemeente Rijswijk afgewogen keuzes wil maken als het gaat om toekomstige ontwikkelingen. Hiervoor is het belangrijk om het gehele gebied integraal te bekijken. Zowel vanuit de woningopgave en mobiliteit als vanuit de mogelijkheden die gebiedsontwikkeling biedt om de kwaliteit van groen en de recreatieve en ecologische waarde een impuls te geven. De uitdaging is de juiste balans te vinden tussen lokale belangen en (regionale) opgaven.
Samen schetsen aan Pasgeld
Om tot een gedragen plan te komen waarin de balans goed is afgewogen, is Urban Sync in opdracht van de gemeente Rijswijk in maart 2021 gestart met een participatieproces, onder de noemer Schetsboek Pasgeld.
Wessel Tiessens was namens Urban Sync als onafhankelijk procesmanager verantwoordelijk voor het proces. Hij werd hierbij ondersteund door Annemiek van Bentem (sr. Communicatieadviseur) Maurits Claase (Service designer) en Jhelisa Wielkens (Y-US projectleider).
Tijdens dit proces werkte het team een jaar lang samen met inwoners, belangenverenigingen en ontwikkelaars aan een integrale visie voor Pasgeld. In een zorgvuldig en open proces is opgeroepen om ideeën te delen en was er ruimte voor het uiten van zorgen, het vinden van oplossingen en benutten van kansen. Deze input werd door bureau KuiperCompagnons uitgewerkt in een stedenbouwkundige visie.
Hier het videoverslag van de startbijeenkomst
Online platform
In verband met de coronamaatregelen vond de participatie voornamelijk online plaats. Geïnteresseerden dachten vanaf maart mee op twee manieren: via een online platform waarop iedereen kon reageren op vragen en enquêtes (www.schetsboekpasgeld.nl) en via een klankbordgroep, die regelmatig online bij elkaar kwam en waarbij de gesprekken meer de diepte in gingen. Eind juni lieten de toen versoepelde coronamaatregelen het toe weer fysiek bij elkaar te komen. Daardoor konden de laatste twee bijeenkomsten van de klankbordgroep op locatie plaatsvinden. Ook konden we een wandeling door het gebied organiseren, op de Dag van Pasgeld. Dat maakte het mogelijk om met meer mensen in gesprek te gaan over de verschillende deelgebieden van Pasgeld.
Resultaat
Het resultaat van het participatietraject voor Pasgeld is het Schetsboek in Potlood. Het beschrijft de opgaven en uitgangspunten en biedt een verslag van het participatieproces. Daarnaast zijn mogelijke ontwerpvarianten voor de hoofdstructuur voor het hele gebied in dit document opgenomen. Die geeft aan waar in Pasgeld ruimte is voor wonen, verkeer, groen, water, cultuurhistorie, economie en duurzaamheid. Tot slot gaat dit Schetsboek in Potlood in op varianten voor Pasgeld-West en Pasgeld-Oost.
Procesontwerp
Om het complexe participatieproces is goede banen te leiden, hebben we een strak procesontwerp opgesteld en uitgevoerd.
Online samenwerking in tijden van corona
Door de coronamaatregelen hebben we het participatieproces op een andere manier ingericht, met verschillende onlinemethoden.
Zoom
De bijeenkomsten organiseerden we voornamelijk via Zoom. Zoom maakt het mogelijk om op een laagdrempelige manier zonder account aan te hoeven maken aanwezig te zijn bij een online bijeenkomst. Deelnemers ontvingen na aanmelding een link naar de bijeenkomst. De sprekers deelden hun presentaties via het scherm. Bij de twee ‘brede’ bijeenkomsten – de startbijeenkomst en een slotbijeenkomst – zorgde een gespreksleider voor het doorlopen van het programma en het faciliteren van de vragenrondes. In de startbijeenkomst maakten we ook gebruik van de functie in Zoom om in deelgroepen uiteen te gaan.
Ook de eerste bijeenkomsten van de klankbordgroep vonden plaats via Zoom.
Mentimeter
Om reacties te peilen tijdens bijeenkomsten, maakten we gebruik van Mentimeter. Door in te loggen met een code op de website menti.com konden deelnemers op hun mobiele telefoon live enquêtes/ peilingen invullen, aangeven op een kaart van Rijswijk waar ze wonen en vragen stellen.
Mural
Mural is een digitaal werkblad waar gelijktijdig in gewerkt kan worden. Het is vergelijkbaar met het plakken van post-its bij fysieke bijeenkomsten. Mural gebruikten we tijdens de startbijeenkomst en bij de bijeenkomsten met de klankbordgroep. Deelnemers konden zelf in het werkblad hun opmerkingen plaatsen, of aan begeleiders van de bijeenkomst doorgeven wat er opgeschreven moest worden. Het online werkblad gaf visuele ondersteuning voor de dialoog die daaruit voortvloeide.
CitizenLab
Voor de participatiewebsite schetsboekpasgeld.nl gebruikten we CitizenLab. Dit is een gebruiksklaar participatieplatform met veel standaard functionaliteiten die het mogelijk maken een participatieproces op maat in te richten. Een deel van de website is direct toegankelijk, zodat iedereen die geïnteresseerd is belangrijke informatie kan vinden (uitgangspunten, Q&A, bibliotheek met documenten etc.), bijeenkomsten kan terugkijken en verslagen kan lezen. Wie een reactie of idee wil achterlaten, maakt daarvoor eerst eenvoudig een account aan. Voor de klankbordgroep is in CitizenLab een eigen ‘ruimte’ ingericht, waar alleen klankbordgroepleden en leden van het projectteam toegang toe hebben. Daar deelden het projectteam en de klankbordgroepleden informatie met elkaar.
Klankbordgroep Pasgeld
Om de ideeën uit de online omgeving en de plannen van de ontwerpers meer richting te geven, hebben we een klankbordgroep samengesteld met 12 deelnemers, in een vaste samenstelling. De leden van de klankbordgroep zijn bewoners uit Pasgeld (3) en andere wijken van Rijswijk (4), een geïnteresseerde toekomstige bewoner (1), een ondernemer (1) en vertegenwoordigers van belangenorganisaties (3). Na de startbijeenkomst zijn we vier keer digitaal en twee keer fysiek met de klankbordgroep bij elkaar gekomen om de visie te bespreken voor Pasgeld.
Het was een intensief traject waarbij de klankbordgroep ongeveer om de week bij elkaar kwam in avondbijeenkomsten van circa 2,5 uur. Bij elke bijeenkomst is rekening gehouden met de verschillende kennisniveaus van de klankbordgroepleden. Om een goede basis te bieden, zijn presentaties gegeven om het kennisniveau gelijk te trekken, om vervolgens over de onderwerpen in gesprek te gaan. Ondanks de digitale samenwerking is er in de klankbordgroep een goede dialoog gevoerd, met respect voor de verschillende meningen en belangen.
Kinderschetsboek (voorjaar)
Hoe zouden kinderen een nieuwe woonwijk ontwerpen? Wat moeten we in hun ogen zeker niet vergeten? En wat mag wat hen betreft juist verdwijnen? Dat vroegen we in het Kinderschetsboek Pasgeld, dat is uitgedeeld op de twee basisscholen in RijswijkBuiten en te downloaden was vanaf de website. Op de twee scholen is een korte workshop ‘hoe ontwerp je een wijk’ gegeven. De klassen gingen in groepjes aan de slag om hun woonwijk te ontwerpen. Het doel van de lessen was om kinderen mee te nemen met het ontwerp- en bouwproces van een nieuwbouwwijk en ook de wensen en opmerkingen van kinderen mee te nemen in de planvorming. Naast de lessen konden de kinderen ook individueel het kinderschetsboek invullen en inleveren. Compleet met juryrapport werden drie winnaars met de beste ideeën in het zonnetje gezet.
Dag van Pasgeld
Op 26 juni organiseerde de Gemeente Rijswijk samen met het projectteam van Urban Sync de Dag van Pasgeld. Zo’n 60 deelnemers liepen een wandelroute door Pasgeld. Op de wandelroute waren verschillende Pasgeldposten waar de deelnemers konden luisteren naar korte presentaties over het desbetreffende gebied. Daarnaast was er voldoende ruimte voor vragen en het voeren van een gesprek.
Een uitgebreid verslag van de Dag van Pasgeld leest u hier.
Bekijk deze video voor een terugblik van de Dag van Pasgeld.
Alkmaars Kanaal
In Alkmaar Noord strekt het Alkmaars Kanaal zich uit langs de oevers van het Noordhollands Kanaal en biedt in de toekomst ruimte aan een stedelijke vorm van wonen, werken en recreëren met een grote diversiteit. Binnen de Kanaalzone staan circa 15.000 woningen gepland in een periode van 20 jaar. De groei van het gebied vraag om een groei van werkgelegenheid, sociale- / maatschappelijke- en centrumvoorzieningen.
Bouwen voor iedereen
In Alkmaars Kanaal is ruimte voor wonen, werken en recreëren met een grote diversiteit. Stedelijk wonen kan in de vorm van individuele stadswoningen tot collectieve appartementencomplexen. Iedere woning voldoet aan de Alkmaarse Woonnorm van toegankelijkheid en bruikbaarheid voor alle groepen.
De vitale stad heeft toegankelijke voorzieningen en levert maatwerk
Een stijgend inwonersaantal zal de behoefte voor bestaande voorzieningen versterken en het aantal arbeidsplaatsen doen groeien. Er komt ruimte in Alkmaars Kanaal voor voorzieningen die niet passen in de historische binnenstad, maar wel van belang zijn voor een vitaal centrum.
Alkmaars Kanaal biedt unieke mogelijkheden voor bewegen in de buitenlucht en door de inrichting van de openbare ruimte wordt dit gestimuleerd. Sporten, bewegen, recreëren en cultuurbeleving kan zowel in de multifunctionele gebouwen of scholen, als in de openbare ruimte.
Duurzaamheid binnen Alkmaars Kanaal
Het Alkmaars Kanaal is letterlijk een bron en een kans om te innoveren op het gebied van duurzaamheid. Uit het Kanaal kan bijvoorbeeld thermische energie gewonnen worden, die zorgt voor de verwarming en/of koeling van gebouwen en woningen. energie. De ruimte langs Alkmaars Kanaal biedt daarnaast ook kansen voor de klimaatadaptieve stad. Bijvoorbeeld door niet langer regen af te voeren via het kanaal, maar het op te vangen en vast te houden in de bodem, in het oppervlaktewater en in gebouwen in de Kanaalzone.
Rol van Urban Sync
Urban Sync heeft binnen dit project de rol van projectleider binnen de deelgebieden van Alkmaars Kanaal: Overstad en het RWZI-terrein. Met onze kennis van gebiedsontwikkeling en ons netwerk binnen het onderwerp gezonde vitale steden, brengen wij de juiste partijen samen en dragen we mede zorg dat Alkmaars Kanaal een succes wordt .
Tegenwoordig is de grootse allure van het gebied ver te zoeken.
Conceptontwikkeling UrbanParks (VanWonen)
De inspiratiebron voor dit project is de Familistère in Guise. Een voorbeeld voor collectief wonen uit de 19e eeuw, gebouwd door Jean-Bapitiste Andre Godin, die een terrein kocht in het dorpje Guise en daar een fabriek startte. Godin creëerde een ‘Palais Social’ waar iedereen, van directeur tot arbeider, een woning kon huren. Het gebouw had een centrale binnenplaats onder een glazen dak. De bewoners leefden, voor die tijd, een comfortabel en luxueus leven, met stromend water en verwarming. Godin realiseerde zo een 19e eeuws utopia en ging er vanuit dat bewoners, die op deze manier gezamenlijk werkten, leefden en recreëerden zich konden ontplooien en elkaar op natuurlijke wijze konden aanvullen.
Het Alkmaars Kanaal is letterlijk een bron en een kans om te innoveren op het gebied van duurzaamheid. Uit het Kanaal kan bijvoorbeeld thermische energie gewonnen worden, die zorgt voor de verwarming en/of koeling van gebouwen en woningen. energie. De ruimte langs Alkmaars Kanaal biedt daarnaast ook kansen voor de klimaatadaptieve stad. Bijvoorbeeld door niet langer regen af te voeren via het kanaal, maar het op te vangen en vast te houden in de bodem, in het oppervlaktewater en in gebouwen in de Kanaalzone.