Luchthaven Schiphol in Amsterdam is net een stad op zichzelf. Urban Sync heeft voor Schiphol Group een aanpak ontwikkeld voor het ophalen van gebruikerswensen ten behoeve van het verbeteren van 130 rustruimtes van o.a. beveiligers, schoonmaakpersoneel en bagageafhandelaren, verdeeld over heel Schiphol. Het opzetten en testen van deze aanpak gebeurde tussen oktober 2022 en mei 2023.
In 2022 haalden de rustruimten van Schiphol het landelijke nieuws. Helaas bleken deze ondermaats te zijn. Zo schreef een nieuwssite: “En zo fris en fruitig als de reizigerslounges zijn, zo armoedig zijn de rustruimtes voor het beveiligingspersoneel”. Via de vakbonden CNV en FNV heeft het beveiligingspersoneel laten weten aan Schiphol dat ze nog niet te spreken zijn over de kwaliteit van hun lounges. Schiphol gaf aan de kritiek te herkennen en is nu volop bezig met de rustruimten. Als voorwaarde bij de verbouwing van de rustruimten stellen CNV en FNV dat gebruikers worden betrokken bij de nieuwe inrichting van hun ruimtes.
Stap 1: Verkennen van de opdracht
Urban Sync is gevraagd om met Schiphol Group en architect Urbaneberry een toolbox te ontwikkelen die kan helpen bij een snelle verbouwing van alle rustruimten. Deze toolbox moet bestaan uit inrichtingselementen die aansluiten bij de wensen en behoeftes van de gebruikers. Tijdens meerdere locatiebezoeken voerde Urban Sync gesprekken met gebruikers om die wensen en behoeften te ontdekken. Architectenbureau Urbanberry werkte deze informatie verder uit.
Stap 2: Opzetten van de pilots
Met Urban Sync in de lead zijn twee pilots uitgezet. In de eerste pilot maakten gebruikers in een mock-up ruimte kennis met de inrichtingselementen uit de toolbox. In de tweede pilot vroegen we gebruikers van 6 rustruimtes om hun input bij het inrichten van hun rustruimte.
Stap 3: Uitvoering pilots
In de mock-up ruimte keken we met gebruikers vanuit een human-centered design perspectief naar hoe de ontwikkelde toolbox aansluit bij hun behoeften. Al het meubilair en materiaal is door gebruikers in een lunch-setting onder de loep genomen. Het kan er mooi uitzien op papier, maar sluit het daadwerkelijk aan bij hoe het straks gebruikt gaat worden?
Voor zes pilotruimtes is met beveiligers, bagage-afhandelaars en schoonmakers geëxperimenteerd met de participatiemethodiek. In online vragenlijsten gaven ze aan welk meubilair de voorkeur had, welke kleursamenstelling, en welke apparaten meer behoefte bestond.
Stap 4: Overdracht & implementatie aanbevelingen
Dankzij de pilots kon Schiphol op kleine schaal leren hoe ze eindgebruikers het beste kunnen betrekken bij de vernieuwing van de rustruimtes. De bevindingen van de pilots zijn gerapporteerd in verslagen met daarin heldere aanbevelingen en vervolgstappen. De aanpak wordt na de overdacht opgeschaald en uitgerold over de 130 rustruimten verspreid over Schiphol, zodat gebruikers snel pauze kunnen houden in een ruimte die ze verdienen.
Ambitie: het meest gezonde bedrijventerrein van Europa worden
Schiphol Trade Park, een bedrijventerrein in Hoofddorp, heeft als ambitie om het meest gezonde bedrijventerrein van Europa te worden. Daarvoor is een doordachte strategie benodigd waarbij de Schiphol Area Development Company (SADC) de stakeholders betrekt vanaf de planvorming en ook samenwerkt gedurende het proces daarna. Urban Sync ondersteunt SADC binnen het thema “leefbaar en gezond’ en werkt aan een strategie waarmee Schiphol Trade Park een plek wordt waar mensen mentaal en fysiek gezond kunnen werken. Naast deze innovatielijn zijn er nog twee andere innovatielijnen waarmee wordt samengewerkt: digitalisering en energie. Zie ook website SADC: https://www.sadc.nl/innovatie/leefbaar-gezond/
De rol van Urban Sync: doelen – programma – meten
Urban Sync begeleidt SADC in het proces van doelen stellen, programma, scenario’s of maatregelen aandragen, deze toetsen op gezonde effecten en weer vervolgplannen maken en implementeren. De uitdaging wordt zo steeds verder vormgegeven door de tijd heen.
Om doelen te kunnen stellen is stap één het definiëren van wat de stakeholders verstaan onder ‘leefbaar en gezond’. De start van het proces was de luisterfase in 2022 die bestond uit een stakeholdersanalyse, een (beleids-)documentenanalyse en interviews en enquêtes met de stakeholders. Met de uitkomsten is een workshop vormgegeven en gehouden waarin de thema’s van ‘leefbaar en gezond’ verder zijn gedefinieerd. Het resultaat van fase 1 van het traject was de visie Leefbaar en gezond Schiphol Trade Park, die eind 2022 is goedgekeurd door de aandeelhouders van SADC.
Ook zijn er maatregelen en acties binnen de thema’s bedacht en verzameld die bijdragen aan een leefbaar en gezond Schiphol Trade Park. Deze acties vormen de basis voor het uitvoeringstraject dat vanaf 2023 in gang is gezet. De aftrap in 2023 bestond uit het voorstellen van maatregelen ter behoeve van leefbaarheid en gezondheid. Samen met stakeholders worden, onder meer in een workshop, de kansen en ideeën verder uitgewerkt. De maatregelen hebben zowel betrekking op de ‘hardware’ van Schiphol Trade Park als op de ‘software’ van het gebied.
Meten is weten
Om te kijken of maatregelen ook daadwerkelijk bijdragen aan het doel ‘een gezond en leefbaar Schiphol Trade Park’, worden in 2023 ook indicatoren ontwikkeld. Binnen de benoemde thema’s uit het visiedocument worden KPI’s bepaald voor een leefbaar en gezond gebied. Bij de uitwerking van de KPI’s worden de stakeholders betrokken. Urban Sync werkt samen met kennisinstellingen en experts, zoals het data- en kennishub gezond stedelijk leven om bij te blijven en bij te dragen aan de laatste ontwikkelingen op het vlak van gezondheid meten.
Als er overeenstemming is over de indicatoren, zal een nulmeting gehouden worden. Waarna weer nieuwe verbeterpunten voor de leefbaarheid en gezondheid worden geformuleerd. Steeds worden nieuwe maatregelen getoetst op hun bijdrage en zo werken alle stakeholders samen aan een nieuwe standaard voor een gezond en leefbaar werklandschappen van de toekomst.
