Hoe krijgen we meer groene daken in Nederland? Deel 1

Het is algemeen bekend dat groene daken bijdragen aan het beperken van de toenemende gevolgen van klimaatverandering, zoals verhoogde piekneerslag en hittegolven. Waar minder bij stil wordt gestaan is het gros van de andere voordelen. Dat komt door het afgescheiden en allesbehalve holistische perspectief: de voordelen hebben alleen betrekking op de “ik” in het verhaal, zonder alle andere voordelen voor het collectief in acht te nemen. De voordelen zijn voor u hieronder kort aangestipt. 

1. Hitte bescherming van het gebouw 

Vegetatie op het dak van een gebouw zorgt voor een betere isolatie. In de winter zal de warmte beter binnen blijven en in de zomer blijft de warmte juist buiten. Afhankelijk van het type groene dak en de huidige staat van isolatie, kan het verschil oplopen tot 7% per jaar. Ook helpt het groene dak te besparen op onderhoudskosten. De blokkade van uv-straling beschermt de dakbedekking waardoor een dak tot 2 keer langer meegaat.  

2. Vermindering van geluidsoverlast 

Stilte en een lager geluidsniveau is voordelig voor de gezondheid en het welzijn van mensen. De dakisolatie in de vorm van een groen dak blokkeert niet alleen warmte en kou, maar dempt ook het geluid van buiten. Door de hoge dichtheid van de vormen van de vegetatie, verspreiden en reflecteren de geluidsgolven. Een deel van de geluidsgolven zullen hiermee afgeketst worden, wat dus zorgt voor de vermindering van geluidsoverlast. 

3. Esthetiek 

Over smaak valt niet te twisten, net als over de psychologische voordelen van uitzicht op groen. Zo zorgt zicht op groen voor verminderde stress, verbeterde concentratie en cognitieve vaardigheid. Naast deze verbetering in psychologisch welzijn zorgt dit over het algemeen ook voor een stijging in de waarde van het huis en is het financieel aantrekkelijk. 

4. Verlaging van hittestress 

Hittestress, het verschil in gevoelstemperatuur tussen de stad en het platteland, wordt verminderd door het inzetten van groene en/of blauw-groene daken. Deze typen daken kunnen regenwater vasthouden en weer loslaten bij hogere temperaturen. Dit doen de planten zelf door evapo-transpiratie: het zweten van planten.  

5. Vermindering van regenwater afstroom  

Groene en blauw-groene daken kunnen regenwater opvangen en tijdelijk vasthouden, zoals een spons. Dit gegeven maakt ze erg interessant voor meerdere partijen in het ruimtelijk domein om in te zetten tegen de door klimaatverandering versterkte piekbuien. Zolang het riool meer water afvoert dan dat er wordt aangevoerd is er geen probleem. Mocht de aanvoer op dat moment echter te hoog zijn voor het riool dan komt de straat onder water te staan. Dit kan op twee plekken in de rekensom worden aangepakt: de aanvoer verminderen of de afvoer vergroten. Het vergroten van de afvoercapaciteit van riolen is erg duur in aanleg en in onderhoud. De aanvoer verminderen door meer water op te vangen en te bergen, is een oplossing waar vaker voor gekozen wordt, ook in het klimaatbestendig maken van nieuwe gebieden. We spreken hier van een no-regret maatregel. 

 6. Verbetering van luchtkwaliteit en waterkwaliteit. 

De vegetatie op het dak heeft zuiverende kwaliteiten, voor zowel de lucht als het regenwater. Niet alleen zorgt vegetatie voor een afname in koolstofdioxide (CO2) maar ook voor de afname van fijnstof (PM2,5 en PM10). Het heeft dus een directe impact op onze gezondheid! Verder is het verbeteren van de waterkwaliteit in Nederland onnodig, maar in regio’s met weinig rioolwaterzuiveringsinstallaties is het een welkom voordeel.  

7. Ecologisch behoud 

Groene daken, als onderdeel van de groene infrastructuur netwerken, hebben een belangrijke functie in het behoud in ecologie; het zorgt voor habitat en ondersteunt biodiversiteit. Voor het optimaliseren van de ondersteuning van biodiversiteit moet een stad een volledig en heterogeen netwerk van groene daken hebben. Hierbij heeft zowel de keuze in vegetatie als de grootte invloed op de potentiële biodiversiteit. Zorg bijvoorbeeld voor kleine bloemetjes om de bestuiving door bijen te stimuleren! 

8. Stadslandbouw 

Het laatste voordeel om te benoemen is stadslandbouw, het verbouwen van gewassen in de stad. Een bekend voorbeeld hiervan zijn de gezamenlijke moestuinen, die naast voedselproductie ook sociale, mentale en fysieke gezondheid van de gebruikers bevorderen. Een daktuin geeft dezelfde voordelen als de gezamenlijke moestuinen, mits ze gedeeld worden, en kan daarnaast in steden met hoge dichtheid ingepast worden. 

Mocht u willen weten welke wetenschappelijke artikelen hier de grondslag voor vormen? Dit is te vinden op https://frw.studenttheses.ub.rug.nl/3570/